Amerikan İngilizcesi ile İngiltere İngilizcesi Arasındaki Derin Farklılıklar
İngilizce, dünyanın dört bir yanında konuşulan ve yazılan bir dildir. Ancak, İngilizce’nin iki ana lehçesi olan Amerikan İngilizcesi ve İngiltere İngilizcesi arasında önemli farklılıklar vardır. Bu farklılıklar, dilin söyleyişinden yazımına kadar birçok açıdan kendini gösterir ve her iki versiyon da kendi kültürel ve tarihsel kökenlerine sahiptir. Bu makalede, Amerikan İngilizcesi ile İngiltere İngilizcesi arasındaki derin farklılıkları inceleyeceğiz.
1. Söyleyiş ve Aksanlar:
Amerikan İngilizcesi ve İngiltere İngilizcesi arasındaki en belirgin farklılık, aksanlardır. İki lehçe arasındaki aksanlar, kelimelerin nasıl söylendiğini büyük ölçüde etkiler. Örneğin, İngiltere İngilizcesinde “schedule” kelimesi “şed-yool” olarak telaffuz edilirken, Amerikan İngilizcesinde “sked-yool” olarak söylenir. Benzer şekilde, “advertisement” kelimesi İngiltere İngilizcesinde “ad-vert-iz-ment” olarak, Amerikan İngilizcesinde ise “ad-ver-ties-ment” olarak söylenir.
2. Kelime Farklılıkları:
Amerikan İngilizcesi ve İngiltere İngilizcesi arasındaki kelime farklılıkları da önemlidir. Birçok kelime, iki lehçede farklı anlamlar taşıyabilir veya tamamen farklı kelimeler kullanılabilir. Örneğin, Amerikan İngilizcesinde “elevator” kelimesi kullanılırken, İngiltere İngilizcesinde aynı nesneyi ifade etmek için “lift” kelimesi kullanılır. Benzer şekilde, Amerikan İngilizcesinde “truck” kelimesi kullanılırken, İngiltere İngilizcesinde “lorry” terimi tercih edilir.
3. Yazım Kuralları:
İngilizce, Amerikan İngilizcesi ve İngiltere İngilizcesi arasında yazım kuralları açısından da farklılıklar içerir. En bilinen farklılık, İngiltere İngilizcesinde “colour” veya “favourite” gibi kelimelerdeki ek “u”nun kullanılmasıdır, ancak Amerikan İngilizcesinde bu ekler olmaz (“color” ve “favorite”). Ayrıca, İngiltere İngilizcesinde “-re” ile biten kelimeler (örneğin, “centre” ve “metre”), Amerikan İngilizcesinde “-er” ile biter (“center” ve “meter”).
4. Dil Kullanımı ve İfadeler:
Amerikan İngilizcesi ve İngiltere İngilizcesi arasındaki dil kullanımı da farklılık gösterir. Örneğin, Amerikan İngilizcesinde “gotten” kelimesi yaygın olarak kullanılırken, İngiltere İngilizcesinde “got” terimi tercih edilir. İfadeler ve deyimler de iki lehçe arasında farklılık gösterebilir. Örneğin, bir Amerikalı “I’m all ears” derken, bir İngiliz “I’m all ears” yerine “I’m listening” ifadesini kullanır.
5. Kültürel ve Tarihsel Kökenler:
Bu farklılıkların temelinde, Amerikan İngilizcesi ve İngiltere İngilizcesinin farklı kültürel ve tarihsel kökenleri yatar. Amerikan İngilizcesi, Amerika Birleşik Devletleri’nin bağımsızlık hareketi ve sonrasında hızla gelişen toplumsal ve kültürel değişimlerin bir ürünüdür. İngiltere İngilizcesi ise daha uzun bir tarihsel geçmişe ve İngiltere’nin kültürel çeşitliliğine dayanır.
Amerikan İngilizcesi ile İngiltere İngilizcesi arasındaki farklılıklar, dilin nasıl şekillendiği ve nasıl kullanıldığı konusundaki kültürel ve tarihsel etkenlerin bir sonucudur. Her iki lehçe de kendi benzersiz özelliklere sahiptir ve bu farklılıklar, İngilizce konuşulan dünyada zenginliği ve çeşitliliği yansıtır. Bu farklılıklar, dilin sadece bir araç olmanın ötesinde kültürel kimliği ve tarihini de yansıttığını gösterir.